انطباق با شرایط، معانی، ارزش­ها و قوانینی که مدرسه فراروی دانش ­آموز قرار می­ دهد را سازگاری تحصیلی می ­نامند.

با توجه به تغییرات سریع شناختی و اجتماعی در دوران مدرسه، سازگاری تحصیلی به عنوان یک بعد مهم از سازگاری روانی-اجتماعی، مورد توجّه بوده است. برخی از محققین انگیزه برای یادگیری، انجام اعمالی برای برآورده ساختن الزامات و نیازهای تحصیلی دانش­ آموزان، داشتن درک واقعی از اهداف تحصیلی و رضایت کلی از اجتماع را به عنوان برخی از موارد سازگاری تحصیلی نام برده ­اند. برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله فرهنگ مدرسه رجوع گردد.

چگونه سازگاری تحصیلی را در دانش ­آموزان افزایش دهیم؟

عوامل موثر بر سازگاری تحصیلی دانش­آموزان از نظر محققین موارد زیر میباشد:

*ارتباط صمیمی در اعضای خانواده برای غلبه بر اضطراب، عصبانیت وافسردگی

*حمایت خانواده با کاهش فشارهای روانی و هیجانی

*سبک­های تفکر مانند آزاداندیشی و استقلال در اجرا

*محیط خانواده با فضایی حمایتگر، علاقه ­مند به فعالیت­های فرزند و صرف وقت با او

*میزان تحصیلات والدین

*شغل والدین بخصوص پدر

*پذیرش مسئولیّتهای فردی توسط دانش ­آموزان

*استفاده از راه حل هوشمندانه برای سازگاری با مدرسه جهت پیشبرد اهداف

*علاقه به رشته تحصیلی

*باورهای خودکارآمدی و اعتماد به توانایی شخصی و پیشروی به سوی آینده

*تابآوری و میزان ایستادگی و پذیرش تغییرات

سخن آخر

متخصصین بر اساس تحقیق دریافته­اند اگر ویژگی­های دانش ­آموزان مانند تجارب قبلی، مهارتها، انگیزه ورود به رشته تحصیلی، با شرایط تحصیلی مدرسه هماهنگ بوده و منجر به ایجاد تجربه­ ای خوشایند شود، سازگاری و عملکرد تحصیلی ارتقاء می ­یابد.

اما اگر دانش ­آموز بعد از ورود به مدرسه، با شرایط و قوانینی فراتر از توانایی­هایش مواجه شود، تجربه منفی در او ایجاد می­شود که علاوه بر عوارضی مانند کاهش عملکرد تحصیلی و سرخوردگی، ممکن است به ترک تحصیل نیز منجر شود. برای درک مطالب بیشتر با مقاله انگیزش تحصیلی آشنا شوید.

نویسنده: دکتر نورالدین محمودی