چگونه فرزند مهربان و نیک‌خواه تربیت کنیم؟
چگونه مادران و پدران همیشه از ابتدای دوران کودکی فرزندشان، نیکخواهی و مهربانی را به طور غیر مستقیم به آنها آموزش می‌دهند؟
به گفته یکی از مطرح‌ترین روانشناسان رشد، کودکان از والدین خود تقلید می‌کنند. پس اگر شما با کودک خود مهربان هستید، آنها مهربانی را یاد می‌گیرند. در این مقاله سعی داریم شما را با چند نکته مهم در رابطه با عوامل تقویت کننده نیکخواهی آشنا کنیم. برای درک مطالب بیشتر به مقاله فرهنگ مدرسه مراجعه گردد.
۱.سعی کنید در خانه شاد و پرانرژی باشید.
یکی از مهمترین مسائل در رشد کودکان، دیدن شادی و نشاط والدین میباشد. آنها شاد بودن و طراوت را با دیدن اولیای خود در ذهنشان الگوسازی می‌کنند. آنها با دیدن روابط شاد و سالم والدین به این نتیجه می‌رسند، که ارتباطات با دیگران بهتر است، خوب و نشاط آور باشد و این بهترین قدم برای تقویت نیکخواهی میباشد.
۲.آگاهانه و نمایان نیکخواهی و مهربانی را تقلید کنید.
فرض کنید پدر در خانواده بگوید:«من از رفتار دایی مهرداد خوشم اومد. او همیشه به بقیه کمک می‌کنه. منم میخوام مثل اون باشم و مقداری از او الگو برداری کنم.» این کار را کودکان می‌بینند، می‌شنوند و بعد از مدتی کسی را پیدا می‌کنند تا رفتار خوب او را الگوسازی کنند و اگر مورد تایید بزرگترها قرار گرفتند، آن را ادامه می‌دهند. این موضوع به فرزندان ما کمک می‌کند به دنبال ویژگی خوب دیگران باشند و آنها را از آن خود کنند. با این کار، منفی بینی در ذهن آنها کمتر می‌شود و می‌توانند به نیکخواهی بیشتر بیاندیشند.
۳. به فرزند خود فقط نگویید، خوب باش!
فرض کنید شما روابط خوبی با خانواده خودتان ندارید و به فرزند خود می‌گویید:«با برادرت خوب رفتار کن!» برای مطالب بیشتر به مقاله پرورش فرزند متفکر رجوع گردد.
یادتان باشد، بهترین آموزگار کودک شما رفتار شماست، نه گفتار شما. کودک مثل یک ضبط صوت بسیاری از رفتارهای شما را ثبت می‌کند و به دنبال آن است جایی آن را اجرا کند. به طور مثال اگر رفتاری ناشایست را انجام دهد و شما آن را تایید نکنید، سعی می‌کند آن را انجام ندهد، اما شرایط جایی بد می‌گردد که با وجود عدم تایید اولیا، خود اولیا آن رفتار ناشایست را انجام می‌دهند. متاسفانه در این مرحله کودک تاییدی بسیار عمیق از انجام آن کار ناپسندِ شما می‌گیرد و آن خصیصه در او نهادینه می گردد.
۴.غیبت نکنید.
اگر در کنار فرزندان خود از دیگران غیبت کنید، آنها به صورت ناخودآگاه در ذهن خود دیگران را بَد می‌انگارند. این تایید را شما به آنها می‌دهید. بدگویی پشت دیگران در ذهن کودک این معنی را می‌دهد، من نیکِ آنان را نمی خواهم و آنان هم نیکِ من را نمی‌خواهند.
متاسفانه در برخی خانواده‌ها این مساله بسیار رایج است و نمی‌دانند با این کار چه اثرات مخربی بر روی ذهن کودکان خود می‌گذارند. یکی از آثار بد این است که کودک در ذهن خود با دیگران می‌جنگد و ممکن است دچار نشخوار فکری گردد.
به قول مولانا:
فکر آن باشد که بگشاید رهی راه آن باشد که پیش آید شهی
سعی کنید ذهن کودکتان را با مسائل مثبت درگیر کنید.
۵.کودکان و نوجوانان را زیاد نقد نکنید.
پدر یا مادری را فرص کنید که مدام از دیگران و حتی فرزندان خود ایراد می‌گیرند. این کار منجر به این می‌شود کودک فکر کند من کافی نیستم و پر از اشکال هستم. در اینجا کودک خودش را لایق نمی‌داند و خود را کمتر دوست خواهد داشت. حتما این جمله را شنیده‌اید: «تو زمانی می‌توانی دیگران را واقعا دوست بداری که اول خودت را دوست داشته باشی.» حالا به نظر شما کودک شما با نقد زیادی می‌تواند فردی نیک‌خواه باشد؟
سعی کنید به کودک امید و گرمی ببخشید. به آنها احساس شایستگی و کافی بودن دهید.
۶.قانون گذاری برای کودک و نوجوان
چقدر خوب است اگر پدر و مادر چند قانون ساده و مثبت وضع کنند.(به طور مثال، کسی حق نداره برادر یا خواهرش رو با اسمی دیگه صدا کنه یا اینجا زورگویی ممنوعه، همه چیز بهتر است از راه گفتگو حل بشه و … .) این قوانین الگوسازی‌هایی بسیار مثبت و عقلانی را در ذهن کودک رقم می‌زند و در جامعه به دنبال زورگویی و مسخره کردن دیگران نخواهند بود. این یک قدم بزرگ در جهت نیکخواهی میباشد. برای درک مفاهیم بیشتر به مقاله سخنی با معلم برای قوانین گفتگو مراجعه گردد.
۷.قدردانی را به کودک خود یاد دهید.
سعی کنید با رفتار شایسته خود مدلی برای کودکان باشید. از آنها بابت تحصیلشان، مرتب بودن اتاقشان و … سپاسگزاری کنید. کودکان خود را در جشن روز پدر یا مادر مسئول برگزاری آن کنید، به طوری که فکر کنند آنها برای قدردانی از زحمات والدین با هم همکاری می‌کنند. گاهی می‌توانید آنها را تشویق به انجام کارهای داوطلبانه کنید. از جمع کردن زباله در طبیعت گرفته تا کمک به بهبود وضعیت تحصیلی دوستانشان.
سخن آخر
برای داشتن کودکانی نیک‌خواه و در نهایت جامعه‌ای نیک‌خواه ابتدا بهتر است خودمان خیرخواه دیگران باشیم و به الگویی برای کودکان تبدیل گردیم. سعی کنید از نقد زیادی، غیبت و زورگویی در فضای خانواده پرهیز کنید و بیشتر فضایی مثبت در خانواده ایجاد کنید.
ترجمه و تالیف: رامین فرجی
مایل به ثبت دیدگاه هستید؟